2025-03-04
Бодлогын хүү нь тухайн улсын төв банкны хамгийн чухал эдийн засгийн багаж хэрэгсэл бөгөөд мөнгөний бодлогыг хэрэгжүүлэх гол арга нь юм. Төв банк нь бодлогын хүүг тогтоох замаар эдийн засгийн өсөлт, инфляци, ажилгүйдлийн түвшинг удирдаж, мөнгөний нийлүүлэлт болон эрэлтийн тэнцвэрийг хадгалдаг. Бодлогын хүү нь тухайн улсын эдийн засаг дахь мөнгөний урсгалыг хянах, хөрөнгө оруулалтын шийдвэрүүдийг өдөөх зэрэг олон чиглэлд нөлөөлдөг.
Форекс зах зээл дээр арилжаа хийхэд бодлогын хүү нь маш чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Учир нь валютын ханш нь ихэвчлэн тухайн улсын төв банкны бодлогын хүүгийн түвшнээс шууд хамаардаг. Хүүг өндөр тогтоосон улс орны валют нь ихэнхдээ эрэлттэй байдаг бол хүүг бууруулсан улс орны валют нь буурсан эрэлттэй байдаг.
Энэхүү нийтлэлд бид бодлогын хүүг тайлбарлах бөгөөд хэрхэн энэ нь форекс зах зээл дээр валютын ханшид нөлөөлдөгийг авч үзэх болно.
Бодлогын хүү нь төв банкны харилцагч, арилжааны банкуудын хооронд хийсэн зээлүүдийн хүүгийн түвшинг илэрхийлдэг. Төв банк нь бодлогын хүүгээ өөрчлөн, улс орны эдийн засгийн чиг хандлагыг тодорхойлж, мөнгөний урсгалыг зохицуулдаг. Бодлогын хүү нь мөнгөний нийлүүлэлт, инфляци, ажлын байрны түвшин болон эдийн засгийн өсөлтийг удирдах арга хэрэгсэл болдог.
Төв банкны бодлогын хүү нь хэд хэдэн төрлөөр ангилагддаг:
Форекс арилжааны үүднээс бодлогын хүү нь валютын ханшийн хөдөлгөөнд чухал нөлөө үзүүлдэг. Учир нь хүү өндөртэй валют нь хөрөнгө оруулагчдад илүү өндөр ашиг өгч, энэ нь тухайн валютын эрэлтийг нэмэгдүүлдэг. Харин хүү бага байгаа валют нь эрэлт нь буурах хандлагатай байдаг.
Тухайн улсын төв банк бодлогын хүүг өндөр хэмжээгээр тогтоосон бол, энэ нь тухайн улсын валютын эрэлтийг нэмэгдүүлдэг. Учир нь өндөр хүүтэй орнуудад хөрөнгө оруулагчид өндөр ашиг олохыг хүсч, мөнгө нь эдийн засагт эргэлдэж илүү өндөр өгөөж авна. Өндөр хүүтэй валют нь харилцан хөрөнгө оруулалт болон гадаадын хөрөнгө оруулалтын чиг хандлагад эерэг нөлөө үзүүлдэг.
Жишээ: АНУ-ийн Холбооны нөөц банк (Fed) бодлогын хүүг 5%-д тогтоосон бол, хөрөнгө оруулагчид АНУ-ийн долларыг худалдан авч, энэ нь долларын ханшийг өсгөж болох юм.
Хэрвээ тухайн улсын төв банк бодлогын хүүг бууруулсан тохиолдолд, энэ нь тухайн улсын валютын эрэлтийг бууруулж, валютын ханшийн бууралтыг үүсгэдэг. Бага хүүтэй валют нь хөрөнгө оруулагчдын хувьд ашиггүй байх тул тус валютыг зарах хүсэлтэй байдаг. Үүнээс болж, валютын ханш буурч, эдийн засагт мөнгөний эргэлт багасдаг.
Жишээ: Япон улсын төв банк бодлогын хүүгээ 0% байлгавал, хөрөнгө оруулагчид Япон иенээс зайлсхийж, үүний үр дүнд иенийн ханш буурч болно.
Төв банкны бодлогын хүү нь инфляци болон эдийн засгийн өсөлттэй шууд холбоотой байдаг. Хүүг нэмэгдүүлэх нь инфляцыг хянах зорилготой байдаг бол хүүг бууруулах нь эдийн засгийг дэмжих, өсөлтийг сэргээх зорилготой байдаг. Инфляцийн түвшин өндөр байгаа үед төв банк хүүг нэмэгдүүлж, мөнгөний нийлүүлэлтийг хязгаарлахыг зорьдог. Харин инфляци хэтэрхий доогуур байвал төв банк хүүг бууруулж, эдийн засгийг идэвхжүүлэхийг оролддог.
Жишээ: Хэрвээ Канадын төв банк инфляцийг хянах зорилгоор бодлогын хүүгээ 2%-д хүргэвэл, Канадын долларын эрэлт өсч, валютын ханш нь өсөх хандлагатай байж болно.
Форекс арилжааны хувьд бодлогын хүү нь валютын ханшийн ерөнхий чиг хандлагад, мөн хөрөнгө оруулагчдын шийдвэрт шууд нөлөөлдөг.
Хэрвээ төв банк бодлогын хүүгээ нэмэгдүүлсэн бол, энэ нь хөрөнгө оруулагчдыг тухайн валют руу хөрөнгө оруулахад түлхэц болдог. Өндөр хүүтэй орнуудад хөрөнгө оруулалтын урсгал нэмэгдэж, валютын эрэлт өсдөг. Үүний үр дүнд, тухайн валютын ханш өсч, хөрөнгө оруулагчид тухайн валютын ханшийг ашигтай арилжааны зорилгоор худалдаж авахад сонирхолтой болдог.
Жишээ: АНУ-ийн Холбооны нөөц банк (Fed) хүүг 0.25% ба 0.5% хооронд байлгавал, АНУ-ын долларын ханш энэ хугацаанд хүчтэй өсөх хандлагатай байх болно. Хөрөнгө оруулагчид өндөр өгөөж авна гэж тооцоолох тул долларыг ихээр худалдан авах болно.
Хэрвээ төв банк бодлогын хүүгээ бууруулсан бол, энэ нь валютын ханшийн бууралтыг үүсгэж болох юм. Хүүгийн бууралт нь валютын эрэлтийг бууруулж, хөрөнгө оруулагчид валютыг зарах хандлагатай болдог. Энэ нь валютын ханшийн бууралтыг үүсгэж, хөрөнгө оруулагчдыг шинэ хүүтэй валют руу шилжихэд хүргэдэг.
Жишээ: Японы төв банк хүүгээ 0%-д барьж байвал, хөрөнгө оруулагчид Япон иенээс зайлсхийж, бусад валютын ханш өсөж болно.
Форекс арилжаанд хүүгийн өөрчлөлт нь олон нийт болон хөрөнгө оруулагчдын хүлээлттэй холбоотой байдаг. Хэрвээ хөрөнгө оруулагчид төв банк хүүгээ нэмэгдүүлэх гэж байгаа гэдгийг урьдчилан таамаглаж байгаа бол, энэ нь валютын ханшид урьдчилсан өсөлт үүсгэж болзошгүй. Үүнтэй адил, хүүг бууруулах магадлалтай байгаа гэдгийг хүлээлгэн хэлэх нь валютын ханшийн бууралтыг үүсгэж болно.
Жишээ: Европын Төв Банк (ECB) хүүгээ нэмэгдүүлэх гэж байгаа гэсэн мэдээ гарвал, евро (EUR) ханшийн өсөлт үүсч болох юм.
Бодлогын хүү нь валютын ханшийн өөрчлөлтөд маш их нөлөөлдөг бөгөөд Форекс арилжаанд оролцогчид эдгээр өөрчлөлтүүдийг анхааран арилжааны шийдвэр гаргадаг. Өндөр хүүтэй валют нь хөрөнгө оруулагчдыг татаж, валютын ханш өсөх хандлагатай бол, бага хүүтэй валют нь эрэлт нь буурч, валютын ханш буурах хандлагатай байдаг. Бодлогын хүү нь мөн инфляци, эдийн засгийн өсөлт, мөнгөний нийлүүлэлтийн удирдлагын чухал хэрэгсэл болдог. Форекс арилжаачид эдгээр өөрчлөлтүүдийг зөв таамаглан, зах зээл дээр ашиг олох боломжтой.
